Çocuklarda Tip 2 diyabet belirtileri
Tip 2 diyabet ergenlik öncesi nadir olmakla birlikte her yaşta gelişebilen kronik bir durumdur. Peki çocuklarda Tip 2 diyabet belirtileri neler?
Tip 2 diyabet genellikle yavaş ve kademeli bir başlangıç gösterir, bu da çocuklarda tespit ve teşhis edilmesini zorlaştırabilir. / Çocuklarda Tip 2 diyabet belirtileri
2020 Ulusal Diyabet İstatistikleri Raporu’na göre, Amerika Birleşik Devletleri’nde 20 yaşın altındaki yaklaşık 210.000 çocuk ve ergene diyabet tanısı konuldu.
Tip 2 diyabet, gençlerde tip 1 diyabete göre daha az görülür. İstatistik Raporu, ABD’deki doktorların 2014 ile 2015 yılları arasında 10-19 yaşlarındaki yaklaşık 5.758 çocuk ve ergende tip 2 diyabet tanısı aldığını gösteriyor.
Tip 2 diyabetli çocukların oranları obeziteli olanların sayısındaki artışla birlikte artıyor.
Tip 2 diyabet, kişinin tedavi görmemesi durumunda ciddi komplikasyonlara yol açabilen, ömür boyu süren bir durum.
Ancak dikkatle kontrol edilen bir diyet, yaşam tarzı değişiklikleri ve kan şekerini kontrol eden ilaçlarla bu durum uzun süreli iyileşmeye girebilir.
Bu yazımızda tip 2 diyabetin çocuklarda etkilerine bakıyoruz.
Tip 2 diyabet belirtileri
Tip 2 diyabet genellikle yavaş ve kademeli bir başlangıç gösterir. Bu nedenle belirtileri tespit etmek zor olabilir ve bazı çocuklarda hiçbir belirti görülmeyebilir.
İstatistikler, ABD’de yaklaşık 34,2 milyon kişinin diyabet hastası olduğunu ve bunların 7,3 milyonunun teşhis alamayabileceğini gösteriyor.
Belirtiler küçük çocuklarda, ergenlerde ve yetişkinlerde benzerdir.
Tip 2 diyabetli çocuklarda aşağıdaki belirtiler görülebilir:
Sık idrar: Tip 2 diyabetli bir çocuk, durum gelişmeden önce olduğundan daha sık idrara çıkabilir. Kanda fazla şeker bulunduğunda vücut şekerin bir kısmını idrarla dışarı atar ve bunu fazla su takip eder.
Artan susuzluk: Tip 2 diyabetli çocuklar normalden daha fazla su içme ihtiyacını dile getirmeye başlayabilir. Bunun nedeni, daha fazla idrara çıkmanın dehidrasyona ve dolayısıyla susuzluğa neden olabilmesidir.
Yorgunluk: Vücut kan şekerini etkili bir şekilde kullanmadığında çocukta yorgunluk gelişebilir.
Diyabetin daha ciddi etkileriyle yaşamanın getirdiği duygusal ve fiziksel rahatsızlık da kalıcı yorgunluk hissine neden olabilir.
Bulanık görme: Yüksek kan şekeri seviyeleri göz merceğinden sıvı çekerek odaklanmayı zorlaştırabilir.
Koyu cilt: İnsülin direnci, akantozis nigricans adı verilen ve cilt bölgelerinin koyulaşmasına neden olabilen bir cilt rahatsızlığının gelişmesine yol açabilir. Çoğunlukla koltuk altlarını ve boynun arkasını etkiler.
Yaraların yavaş iyileşmesi: Yüksek kan şekeri seviyeleri, yaraların ve cilt enfeksiyonlarının daha uzun iyileşme sürelerine yol açabilir.
Çocuklarda Tip 2 diyabet nedenleri
Kan şekerini veya glikozu kontrol etmeyle ilgili sorunlar diyabetin karakteristik özelliğidir. Pankreas genellikle insülin adı verilen bir hormon salgılayarak kişinin kan şekerini kontrol etmesine yardımcı olur.
İnsülin, kan şekerinin hücrelere girmesine, kan dolaşımından çıkmasına ve kişinin kan şekeri seviyesinin düşmesine izin verir.
Tip 2 diyabetli bir çocukta veya yetişkinde vücut ya yeterli insülin üretmez ya da hücrelerin bu hormonun etkilerine karşı daha az duyarlı hale geldiği insülin direnci gelişir.
Tip 2 diyabet çocuklar dahil herkeste gelişebilir. Bu durumun fazla kilolu veya obezitesi olan kişilerde gelişme olasılığı daha yüksektir.
Geçmişte tıp camiası tip 2 diyabeti yetişkinlikte başlayan veya insüline bağımlı olmayan diyabet olarak adlandırıyordu. Bununla birlikte, obezite oranları artmaya devam ettikçe bu durum artan sayıda çocuk ve ergende ortaya çıkmaktadır.
Risk faktörleri
Obezite insülin direncine neden olarak tip 2 diyabet riskini artırıyor. Bu, organlar ve dokular insüline uygun şekilde tepki vermediğinde veya kandan yeterince şeker ememediğinde ortaya çıkar.
İnsülin direnci, yüksek kan şekeri düzeylerine (hiperglisemi), daha düşük glikoz toleransına, daha fazla iltihaplanmaya ve karaciğerde çok fazla glikoz üretimine neden olur.
Hastalık Kontrol ve Önleme Merkezlerine (CDC) göre obezite, 2015-2016’da ABD’de 2-19 yaş arası kişilerin yaklaşık %18,5’ini etkiledi.
2017 yılında yapılan bir çalışmanın yazarları, obezite açısından vücut kitle indeksi (BMI) aralıklarına giren 25 yaşın altındaki kişilerin tip 2 diyabet geliştirme olasılığının, düşük BMI aralıklarındaki kişilere göre dört kat daha fazla olduğunu buldu.
BMI, sağlığa genel bir bakış sağlamak amacıyla boy ve kiloyu karşılaştırmanın bir yöntemidir; ancak insanlar bunu doğru bir temsilden ziyade genel bir rehber olarak kullanmalıdır.
2013’teki bir çalışmada araştırmacılar, Fransa’da çocukluklarında pasif sigara dumanına maruz kalmaları hakkında bilgi veren 37.343 kadınla yapılan bir anketin sonuçlarına baktılar.
Büyürken tütün içen ebeveynleri olan kadınların tip 2 diyabet riski, ebeveynleri sigara içmeyenlere göre %18 daha yüksekti.
Tip 2 diyabetli çocukların %75’inden fazlasının, genetik veya ortak yaşam tarzı alışkanlıkları nedeniyle bu hastalığa sahip olan yakın bir akrabası vardır.
Tip 2 diyabetli bir ebeveyne veya kardeşe sahip olmak, artan riskle bağlantılıdır.
Çocuklarda Tip 2 diyabet tedavisi
Tip 2 diyabetin tedavisi genellikle çocuklarda ve yetişkinlerde diyet, yaşam tarzı ve egzersiz önerileri dahil olmak üzere benzerdir, ancak FDA çocuklar için daha az ilacı onaylamıştır.
Tip 2 diyabetli bir çocuğun kan şekeri düzeyini düzenli olarak izlemesi gerekebilir.
Çocuk bunu kendi başına yapamıyorsa, ebeveynin veya bakıcının çocuğun kan şekerini nasıl kontrol edeceği konusunda hazırlık ve eğitime ihtiyacı olabilir.
Öğretmenler, antrenörler ve sorumlu bakım sağlayıcıların ayrıca günlük dozlara ihtiyaç duyan tip 1 ve 2 diyabetli çocuklara insülinin nasıl uygulanacağını bilmeleri gerekebilir.
Bebek bakıcısı veya akraba gibi çocuğa bakabilecek diğer yetişkinlerin de benzer rehberliğe ihtiyacı olacaktır.
İnsülin alan tip 2 diyabetli çocuklar için bakıcıların, çocuğun kan şekeri seviyesinin çok düştüğü durumlarda glukagon iğnelerinin nasıl ve ne zaman uygulanacağını bilmeleri gerekebilir.
Glukagon, karaciğerde depolanan glikozun salınmasını uyaran bir hormondur. Hipoglisemi veya düşük kan şekeri nöbetlerini tersine çevirmek için hayati önem taşıyabilir.
Diyabetli çocuklar için günlük yaşam tarzı seçimleri son derece önemlidir. Bunlar arasında kilo yönetimi, düzenli fiziksel aktivite ve diyet değişiklikleri yer alır.
İnsülin alan çocuklar ve belki de tüm diyabetli çocuklar, hipoglisemik bir dönemde tepkisiz kalmaları ihtimaline karşı hayati bilgiler içeren diyabet bilezikleri takmalıdır.
Bilekliğin bir tarafında “diyabet” yazılmalı, diğer tarafında ise “insülin kontrollü” gibi gerekli ayrıntılar bulunmalıdır.
Bu özellikle insülin alan çocuklar için önemlidir çünkü hipoglisemi semptomlarını yardım isteyebilecek kadar iyi bilmiyor olabilirler.
Bir çocuk düşük kan şekeri nedeniyle bilincini kaybederse, diyabet bileziği bir yetişkinin tedavi için gerekli doğru ilacı anlamasına yardımcı olabilir.
Doktor ayrıca vücudun insüline daha iyi tepki vermesine yardımcı olacak başka ilaçlar da reçete edebilir.
Doktor, çocuğun yaşına, ihtiyaçlarına ve durumun ciddiyetine göre tedavi ve diyet planını bireyselleştirecektir.
Tip 2 diyabetli çocuklar, çoğunlukla yaşamlarının ilerleyen dönemlerinde kalp hastalığı ve felç gibi potansiyel olarak ciddi komplikasyon riski altındadır. Diyabet iyi kontrol edilmezse bu riskler artar.
Tıp uzmanlarının tip 2 diyabetle ilişkilendirdiği diğer komplikasyonlar ve durumlar şunlardır:
- Yüksek tansiyon
- Kandaki yüksek kolesterol seviyeleri
- Göz hasarı veya diyabetik retinopati
- Sinir hasarı veya diyabetik nöropati
- Böbrek hasarı ve yetmezliği veya diyabetik nefropati
- Gebelik komplikasyonları veya daha yüksek riskli gebelikler