Çiğ sütten kuş gribi bulaşır mı?
ABD’de büyük baş hayvanlarda görülen kuş gribi, Teksas’taki çiftliklerde çiğ süt içen kedileri öldürdü. Bunun ardından çiğ sütten insanlara kuş gribi bulaşır mı korkusu başladı. Peki uzmanlar ne diyor?
FDA uzun süredir çiğ süt tüketimine karşı birtakım tavsiyelerde bulunuyor. H5N1 virüsü market sütünde tespit edildikten sonra kurum tüketicilere çiğ süt ürünlerinden kaçınmaları gerektiğini hatırlatan yeni bir tavsiye yayınladı.
Pastörizasyon, sütteki virüsleri etkisiz hale getiren ve zararlı bakterileri öldüren kanıtlanmış bir yöntemdir. Bazı iddialara rağmen çiğ sütün pastörize sütten daha besleyici olduğuna dair güçlü bir kanıt yoktur.
Amerikan Gıda ve İlaç İdaresi (FDA) her zaman çiğ süt içilmemesini tavsiye etti ancak kurum, sığır sürülerindeki mevcut kuş gribi salgını nedeniyle tüketicilere pastörize edilmemiş süt ürünlerinden de kaçınmaları gerektiğini hatırlatıyor.
Idaho, Kansas, Michigan, New Mexico, Kuzey Carolina, Ohio, Güney Dakota ve Teksas gibi eyaletlerden alınan klinik çiğ süt numunelerinde virüs testi pozitif çıktı.
Yakın zamanda yayınlanan bir rapora göre, enfekte ineklerden çiğ süt ve kolostrum içtikten sonra çok sayıda evcil kedi öldü.
FDA, ticari olarak satılan süt, süzme peynir ve ekşi kremanın kuş gribi virüsünün parçalarını içerdiğini buldu.
Her ne kadar ek testler pastörize ürünlerde herhangi bir canlı, bulaşıcı virüs tespit etmese de, sağlık uzmanları bu arada çiğ sütten uzak durulması gerektiğini söylüyor.
Çiğ Süt Neden Risklidir?
Testler pastörizasyonun kuş gribi virüsünü etkisiz hale getirmede etkili olduğunu göstermiştir.
Mikropları öldürmek için yüksek sıcaklıklar kullanan pastörizasyon, 1950’lerde yaygın olarak benimsenmesinden bu yana çeşitli hastalıklardan kaynaklanan enfeksiyon oranlarını önemli ölçüde azalttı.
Çiğ sütün kuş gribi virüsünü insanlara aktarıp aktarmayacağı belirsizliğini koruyor ancak pastörize edilmemiş sütün Salmonella, E. coli ve Listeria gibi tehlikeli patojenleri barındırdığı biliniyor.
Çiğ süt savunucuları bunun pastörize sütten daha sağlıklı ve daha besleyici olduğunu söylüyor. Ancak bu iddiaları destekleyecek güçlü bir kanıt yoktur ve pastörizasyon sütün besin değerini bozmaz.
Çiğ süt, her yıl ABD’de yüzlerce enfeksiyona katkıda bulunuyor. Epidemiyoloji ve Enfeksiyon dergisinde yayınlanan bir araştırmaya göre, 1998 ile 2008 yılları arasında 2.600’den fazla hastalık ve 228 hastaneye yatış sebebi çiğ sütle ilişkilendirildi.
Çiğ Sütten Kuş Gribi Bulaşır mı?
Bu salgında insanlarda yalnızca iki kuş gribi enfeksiyonu vakası rapor edildi.
Enfekte bireylerde hiçbir semptom görülmeyebilir veya hafif veya şiddetli üst solunum yolu semptomları, ateş, vücut ağrıları, yorgunluk, boğaz ağrısı, mide bulantısı, ishal görülebilir.
Her iki vakada da enfekte gıda tüketimi değil, hayvanlarla yakın temas söz konusudur ve halk için enfeksiyon riski düşük olmaya devam etmektedir.
Uzmanlar şimdilik insanların yumurtadan, sütten veya etten kuş gribine yakalanma konusunda endişelenmelerine gerek olmadığını söyledi.
FDA, üreticilere herhangi bir süt ürünü için maruz kalan veya hasta ineklerden elde edilen çiğ sütü kullanmamalarını tavsiye etti.
Bilim insanları hâlâ çiğ sütün kuş gribini insanlara aktarıp aktaramayacağını araştırmaya devam ederken, pek çok uzman özellikle çocuklar ve bağışıklık sistemi zayıf kişiler için bunun riske atılmaya değmeyeceğini söylüyor.