Yaşanan olumsuz olaylar uykuyu nasıl etkiliyor?
Çinli gençler üzerinde yapılan bir araştırma çocuklukta fiziksel, duygusal veya cinsel istismara maruz kalan bireylerin daha fazla uyku problemi yaşadığını ortaya koydu. Çalışmaya göre, bu durumun en büyük nedeni duygularını sağlıklı bir şekilde düzenleyememeleri olabilir.
Çocukluk çağında istismara uğramak bireyin duygusal gelişimi, ruh sağlığı ve genel yaşam kalitesi üzerinde derin etkiler bırakabilir. Çin’de yürütülen bir araştırma, çocuklukta fiziksel, duygusal veya cinsel istismara maruz kalan bireylerin, yetişkinlikte daha fazla uyku sorunu yaşadığını gösterdi. Bu çalışma, özellikle duygusal düzenleme becerilerinin bozulmasının uyku kalitesini nasıl etkilediğini ortaya koyuyor.
Uyku sorunları nasıl etkileniyor?
Çocukluk çağı istismarı; fiziksel şiddet, duygusal istismar, cinsel istismar ve ihmal gibi farklı türlere ayrılır. Bu tür travmalar anksiyete, depresyon, güven sorunları ve akademik başarısızlık gibi uzun vadeli etkiler doğurabilir. Yeni yapılan bu çalışma, çocuklukta yaşanan bu travmaların uyku problemlerine nasıl yol açtığını anlamayı amaçladı.
Araştırma nasıl yapıldı?
Çalışma, 2019-2020 yılları arasında Çin’de yürütülen Gençlerin Refahı Projesi kapsamında gerçekleştirildi. Araştırmaya 16-22 yaş aralığında, toplam 1.929 genç katıldı. Katılımcılar Çocukluk Travma Anketi, Duygusal Düzenleme Anketi ve Pittsburgh Uyku Kalitesi Ölçeği gibi çeşitli ölçüm araçlarıyla değerlendirildi.
Araştırmacılar, katılımcıların çocukluklarında fiziksel, duygusal veya cinsel istismara maruz kalıp kalmadığını, duygusal düzenleme stratejilerini nasıl kullandıklarını ve uyku kalitelerini inceledi. Bulgular şu şekildeydi:
Katılımcıların %18’i cinsel istismara, %7’si fiziksel istismara, %15’i duygusal istismara maruz kalmıştı.
Tüm istismar türleri uyku sorunlarıyla ilişkiliydi ancak duygusal istismar en güçlü etkiye sahipti.
Fiziksel ve duygusal istismara uğrayan bireyler, olaylara olumlu veya tarafsız bir bakış açısıyla yaklaşma becerisi olan bilişsel yeniden değerlendirme stratejisini daha az kullanıyordu.
Cinsel istismara uğrayan bireyler ise duygularını dışa vurmak yerine bastırmaya daha yatkındı.
Bu duygusal düzenleme sorunları, bireylerin uyku kalitesini olumsuz etkiliyordu.
Duygusal düzenleme sorunları uyku kalitesini nasıl etkiliyor?
Araştırma, çocukluk travmaları nedeniyle bireylerin iki temel duygusal düzenleme mekanizmasını farklı şekillerde kullandığını ortaya koydu:
Bilişsel Yeniden Değerlendirme Eksikliği:
Fiziksel ve duygusal istismara uğrayan bireyler, olayları daha tarafsız veya olumlu bir çerçevede değerlendirme becerisinden yoksundu.
Stres ve olumsuz duygularla başa çıkmada zorlanan bu kişiler, daha fazla uyku problemi yaşadı.
Duyguların Bastırılması:
Cinsel istismara uğrayan bireyler, duygularını ifade etmek yerine bastırmaya daha yatkındı.
Duyguların sürekli bastırılması, uzun vadede psikolojik stresi artırarak uyku kalitesini olumsuz etkiledi.
Araştırmanın yazarları, fiziksel ve duygusal istismarın genellikle birlikte görüldüğünü ve bu durumun bireyin duygusal düzenleme mekanizmalarını daha ciddi şekilde bozduğunu belirtti.
Araştırmanın Önemi
Bu çalışma, çocukluk çağında yaşanan travmaların bireylerin ilerleyen yaşlardaki uyku sağlığıyla doğrudan bağlantılı olduğunu gösteriyor. Araştırmacılar, farklı istismar türlerine maruz kalan bireyler için duygusal düzenleme stratejilerine odaklanan terapilerin geliştirilmesi gerektiğini vurguluyor.
Ancak araştırma, yalnızca bir korelasyon gösterdiğinden neden-sonuç ilişkisini kesin olarak kanıtlayamıyor. Ayrıca, çalışmada çocukluk travmalarının nasıl yaşandığına dair sadece katılımcıların kendi beyanlarına dayanıldı.
Araştırmacılar, gelecekteki çalışmaların:
Daha büyük örneklem gruplarıyla yapılması,
Çocukluk travmalarının bireylerin hayatlarının farklı aşamalarında nasıl etkiler yarattığının uzun vadeli olarak incelenmesi,
Duygusal düzenleme becerilerini geliştirmeye yönelik müdahalelerin, uyku kalitesine nasıl katkı sağlayabileceğinin araştırılması gerektiğini belirtiyor.
