Diyabetik koma neden olur?

Diyabetik koma, diyabetli bir kişinin kan şekeri seviyesinin çok düşük (hipoglisemi) veya çok yüksek (hiperglisemi) olması durumunda ortaya çıkan yaşamı tehdit eden bir acil durum olabilir.

Bilinçsizlik durumuyla karakterizedir. Diyabetik komanın belirtileri arasında değişen zihinsel durum, konuşamama, görme sorunları, uyuşukluk, güçsüzlük, baş ağrısı ve huzursuzluk bulunur.

Diyabetli kişilerin kan şekerlerini düzenli olarak kontrol etmeleri ve sağlık uzmanlarının önerdiği şekilde ilaçlarını almaları önemlidir.

Diyabetik koma nedeniyle bakıma ihtiyacı olan biriyle birlikteyseniz, derhal 112’yi aramalısınız.

Bu yazıda diyabetik komanın nedenleri ve belirtileri, tanısı ve tedavisi ile diyabetik komadan korunma yolları ele alınacaktır.

Diyabetik Koma Nedir?

Diyabetik koma, hiperglisemi veya hipoglisemi ile birlikte ortaya çıkabilen tıbbi bir acil durumdur. Anormal kan şekeri seviyesi tespit edilmezse günler hatta haftalar içinde gelişebilir.

Diyabetik komadaki bir kişi bilinçsizdir ve ne hareket edebilir ne de çevresine tepki verebilir. Koma, uzun vadeli fiziksel ve psikolojik sorunlara yol açabilir.

Diyabetik Koma Nedenleri

Diyabetik koma, kan şekerinin yüksek veya düşük olmasından kaynaklanabilir.

Yüksek kan şekeri: Yüksek kan şekeri (hiperglisemi), vücutta yeterli insülin olmadığında ve kanda çok fazla şeker olduğunda ortaya çıkar.

Hipergliseminin farklı tipleri şunlardır:

Diyabetik ketoasidoz: Hiperglisemik acil durum olarak bilinen bu durum, vücudun yağları, vücudun başa çıkamayacağı kadar hızlı bir oranda parçalaması durumunda ortaya çıkar. Bu olduğunda, karaciğer yağı ketonlara işler ve kanın asidik hale gelmesine neden olur. Diyabetik ketoasidoz, tip 1 diyabetli kişilerde daha yaygın ve tip 2 diyabetli kişilerde daha az yaygındır.
Diyabetik hiperglisemik hiperosmolar sendrom (HHS): Keton içermeyen aşırı yüksek kan şekeri seviyesi olarak bilinen bu durum, tip 2 diyabetli hastalarda daha sık görülen bir komplikasyon olarak kabul edilir. HHS, aşırı dehidratasyon, yüksek kan şekeri ve azalmış uyanıklık içeren bir durumdur.

Kan Şekerinizi Kontrol Etmenin Önemi

Diyabet hastası biri olarak kan şekerinizi kontrol ettirmeniz her zaman önemlidir. Herhangi bir sorunuz veya endişeniz varsa sağlık uzmanınıza başvurun. Sayılarınızı ve durumunuzu anlamanıza ve yönetmenize yardımcı olabilirler.

Düşük kan şekeri: Düşük kan şekeri (hipoglisemi), vücutta yeterli glikoz olmadığında meydana gelir. Kişide diyabet varsa, hipoglisemi bazen diyabet ilaçlarının yan etkisi olabilir.

Glikoz vücut için önemli bir faktördür. Karaciğer, kan şekeri seviyeleri düşmeye başladığında ihtiyaç duyulduğunda glikoz salgılar. Düşük kan şekerinizin nedenini öğrenmek için her zaman sağlık uzmanınıza danışmanız önemlidir.7

Diyabetik Koma Belirtileri

Hiperglisemik koma ile hipoglisemik komanın belirti ve semptomlarını bilmek faydalıdır, çünkü bunlar birbirinden farklıdır.

Hiperglisemik koma: Hiperglisemi komasından önce, hipergliseminin aşağıdaki belirtilerini yaşayabilirsiniz:

• Bulanık görüş
• Baş ağrısı
• Yorgunluk veya halsizlik
• Sık idrara çıkma
• Artan açlık ve/veya susuzluk

Hiperglisemik koma oluştuğunda, zamanla derinleşen uyuşuklukla birlikte yavaş bir başlangıç ​​olduğu bilinmektedir. Diğer semptomlar şunlardır: Susuz kalma, Zayıf nabız, Ketozis

Hiperglisemik koma oluştuğunda, kişiye genellikle insülin, fosfat, sodyum ve potasyum gibi elektrolit takviyeleri ve intravenöz sıvılar gibi tedavi uygulanır.

Hipoglisemik koma: Hipoglisemik koma, aşağıdaki gibi hipoglisemi semptomlarıyla başlayabilir:

• Baş dönmesi
• Titreme
• Konuşma zorluğu
• Hızlı nefes alma
• Açlık
• Mide bulantısı
• Endişeli veya zayıf hissetmek

Kişi hipoglisemi komasına giriyorsa bayılmaya benzer hisler yaşanabilir: Vücuttaki atardamarlardan birinin üzerinde hissedilen güçlü bir nabız, terli cilt, yön kaybı, endişe, sinirlilik

Bu semptomlar bilinç kaybından önce ortaya çıkar. Hızlı bir şekilde tedavi edilmezse beyin hasarı mümkündür.

Bir hasta hipoglisemi nedeniyle diyabetik koma yaşadığında, genellikle kendisine glukagon uygulanır.

Bir kişi diyabetik koma belirtileri gösteriyorsa, mümkün olan en kısa sürede ihtiyaç duyduğu uygun bakımı alabilmesi için derhal 112’yi araması önemlidir.

Diyabetik Koma İçin Risk Faktörleri

Bir birey diyabet hastasıysa, diyabetik koma riski altındadır. Diyabet türü, yaşama olasılıklarının daha yüksek olduğu koma türünün bir göstergesidir.

Tip 1 diyabet hastası olan bir kişi insüline ihtiyaç duyar ve kan şekeri seviyelerinde daha geniş bir aralık olma eğilimindedir, bu nedenle diyabetik koma yaşarsa, bunun nedeni genellikle hipoglisemi veya ketoasidozdur.

Tip 2 diyabet hastası olan bir kişide diyabetik koma görülüyorsa, bunun nedeni büyük olasılıkla diyabetik hiperozmolar sendrom veya aşırı yüksek kan şekeri seviyeleridir.

Diğer risk faktörleri şunlardır:

• Kalp krizi, grip 2 veya idrar yolu enfeksiyonu (İYE) gibi hastalık veya enfeksiyon
• Ameliyat
• Travmatik olaylar
• Yüksek hemoglobin A1C
• Diyabetik durumun kötü yönetimi
• İnsülin dozlarını atlamak veya diyabet ilacınızı reçete edilenden farklı bir şekilde almak
• Alkol kullanımı, özellikle yemek yemeden
• Şiddetli dehidrasyon

Diyabetik Koma Sırasında Kan Şekeri Seviyeleri

Diyabetik komanızın nedenine bağlı olarak laboratuvar sonuçlarınız farklı görünecektir.

Diyabetik ketoasidoz: Şiddetli diyabetik ketoasidoz nedeniyle diyabetik koma gelişebilir. Diyabetik ketoasidozlu kişilerde yüksek kan şekerinin yanı sıra, yüksek keton seviyeleri (karaciğeriniz yağları parçaladığında üretilen kimyasallar) ve kanlarında yüksek asit seviyesi bulunur. Şiddetli diyabetik ketoasidoz vakalarında aşağıdaki laboratuvar sonuçlarını görebilirsiniz:

Kan şekeri seviyesi 250 mg/dL’den fazla
İdrarda veya kanda yüksek ketonlar

Şiddetli diyabetik ketoasidoz vakalarında kandaki asit ölçümleri için aşağıdaki sonuçları da görebilirsiniz:

Anyon açığı 12’den büyük
Serum bikarbonat (karbondioksit testi olarak da bilinir) 10 mEq/L’nin altında
Arteriyel pH 7.00’ın altında

Diyabetik Hiperglisemik Hiperozmolar Sendrom (HHS): Diyabetik koma başlangıcı HHS’den kaynaklanıyorsa, bir sağlık hizmeti sağlayıcısı muhtemelen ketoasidozu (kanınızda yüksek ketonlar ve yüksek asit ile karakterize) ekarte etmek için testler isteyecektir. Ek olarak, HHS ile aşağıdaki laboratuvar sonuçlarını görebilirsiniz:

Kan şekeri seviyesi 600 mg/dL’den fazla
Etkin serum ozmolaritesi 320 mOsm/kg’dan fazla – bu, klorür, sodyum, proteinler, bikarbonat ve glikoz gibi kan kimyasallarının konsantrasyonunun bir ölçüsüdür.

Hipoglisemi: Düşük kan şekeri, kan şekerinin 70 mg/dL’nin altında olması olarak tanımlanır. Orta düzeyde hipoglisemi, kan şekeri seviyesi 54 mg/dL’nin altına düştüğünde ortaya çıkar.

Hipoglisemi uzun süre tedavi edilmezse, şiddetli hale gelebilir. O noktada, şiddetli zihinsel ve fiziksel semptomlar normal işleyişi engelleyecektir.

Siz veya birlikte olduğunuz birinin kan şekeri seviyesi çok yüksek veya çok düşükse ve bayılacakmış gibi hissediyorsa veya aşırı baş dönmesi varsa, 112’yi arayıp hastaneye gitmeniz en iyisidir.

Diyabetik Koma Tedavisi

Yüksek kan şekeri olan diyabetli kişiler için tedaviler şunları içerir:

Sodyum, potasyum ve fosfat dahil vücudunuzun elektrolitlerini yenilemek
Dokulara su kazandırmak için intravenöz sıvılar da dahil olmak üzere yoğun hidrasyon
İnsülin
Herhangi bir enfeksiyon veya başka bir altta yatan neden varsa, buna yönelik de tedavi uygulanacaktır.

Eğer bir kişide hipoglisemi yaşanıyorsa tedaviler şunlardır:

Kan şekeri düzeylerini yükseltmek için intravenöz dekstroz veya glikoz2 15
Kan şekerinin hızla yükselmesine neden olan glukagon enjeksiyonu

Bu tedaviler genellikle sağlık görevlileri tarafından hastane ortamında yapılır. Şiddetli hipoglisemi riskiniz varsa, acil bir durumda sevdiklerinize glukagon vermeyi öğretmek için sağlık uzmanınızla görüşün.

Diyabetik komaya girecek bir kişiyle birlikteyseniz, 112’yi arayın, rahat bir pozisyonda olduğundan emin olun ve kan şekerini ölçün.

Diyabetik koma, acil tedavi gerektiren tıbbi bir acil durumdur, ancak iyileşme süreci yavaş olabilir. Bununla birlikte, diyabetik koma yaşayan kişiler genellikle tamamen iyileşir.

Kan şekerinin düşmesine bağlı diyabetik koma vakalarında, beyne yaklaşık bir saat içinde şeker verilmesi durumunda tam iyileşme mümkündür.

Bir komanın dört haftadan fazla sürmesi pek olası değildir. Kişi komadan çıktığında kafası karışabilir ve tamamen bilinçli ve daha farkında hale gelmesi zaman alacaktır.

Genel olarak, koma uzun vadeli tepkisizlik riski taşır ve herkes bundan kurtulamaz. Tedavi edilmezse, diyabetik koma kalıcı beyin hasarına veya ölüme de yol açabilir.

Hangi içecekler Tip 2 diyabet için faydalı hangileri zararlı?