Sıcak havada yüksek nemin sağlığa zararları
Nem, havadaki su buharının konsantrasyonudur. Nemli koşullarda ter ciltten buharlaşmaya zorlanır, bu da vücudunuzun ısıyı etkili bir şekilde salmasını ve sizi serinletmesini zorlaştırır.
Yüksek nem seviyeleri, ısı ve diğer faktörlerle birleştiğinde dehidrasyon ve kas krampları gibi semptomlara yol açabilir ve sıcak bitkinliği veya sıcak çarpması gibi ısıya bağlı hastalık riskini artırabilir.
Uzmanlar bu yaz nemle başa çıkmak için bol su içmenizi, açık renkli giysiler giymenizi ve yoğun saatlerde güneşten kaçınmanızı öneriyor.
Yaz mevsimi yaklaşırken ve sıcaklıklar artmaya başlarken, aktivitelerinizi planlarken hava koşullarının sağlığınızı nasıl etkileyebileceğinin farkında olmanız çok önemlidir.
Muhtemelen sıcak havalara karşı tetikte olmanız gerektiğini bilseniz de, aklınıza gelmeyen ancak çok önemli olan bir diğer faktör de havadaki su buharı miktarının bir ölçüsü olan nemdir.
Bunaltıcı bir yaz gününde havada biraz su bulunması faydalı olabilir gibi görünebilir, ancak meteorolojik gerçeklik bundan biraz daha karmaşıktır.
Yüksek sıcaklıklarla birleşen yüksek nem seviyeleri tehlikeli bir karışım oluşturabilir.
Nem, düşük sıcaklıklarda kendi başına daha az bir tehdittir, ancak bunu daha yüksek sıcaklıklarla, sıcak ve nemli koşullarla birleştirirseniz, o zaman potansiyel olarak sağlığa zararları başlayabilir.
İşte nemin bilmeniz gereken en önemli sağlık etkileri ve bu yazla başa çıkmanız için uzman destekli bazı ipuçları.
Nemli Ortamda Dışarıda Olmak Ne Zaman Güvensizdir?
Güvenli olmayan yüksek nem seviyesi kişiye göre değişir.
Sıvı alımı düzeyiniz, yüksek neme ne kadar süreyle maruz kaldığınız ve bu koşullarda kendinizi ne kadar zorladığınız gibi belirli faktörlerin tümü, bunların sağlığınızı nasıl etkileyeceği üzerinde rol oynar.
Üstelik bu sadece dışarıdayken geçerli değil. Hava sirkülasyonu olmayan, yüksek nemli bir iç mekanda bulunmak da tehlikeli olabilir.
Genel olarak nem seviyeleri yüksek olduğunda (yüzde 60 ila yüzde 70’in üzerinde), terin cildinizden daha yavaş buharlaşmasına neden olabilir. Bu da vücudunuzun kendini soğutmasını zorlaştırır.
Yüksek nemde verimsiz terleme insanların gerçek sıcaklıktan daha sıcak hissetmesine neden olur.
Yüksek nem aynı zamanda algılanan sıcaklık olan ısı endeksini de artır. Örneğin, 30 derecelik bir sıcaklık yüksek nemde 35 derece hissedilebilir.
Düşük nemin zararları
Öte yandan %30-%40’ın altındaki düşük nem seviyeleri de cildinizin kurumasına ve solunum rahatsızlığına neden olarak sağlığınızı olumsuz yönde etkileyebilir.
Düşük nem, burun ve boğazdaki mukoza zarlarını kurutarak tahrişe, öksürüğe ve solunum yolu enfeksiyonlarına karşı duyarlılığın artmasına neden olabilir.
Nem seviyelerini ölçmenin en iyi yolu higrometre kullanmaktır. Termometre gibi dijital okuma veya kadrana sahip olabilen cihaz, mevcut sıcaklıkta havanın maksimum nem kapasitesine göre nem yüzdesini gösteriyor.
Temel olarak, belirli bir sıcaklıkta havada ne kadar su tutulabileceğine bağlı olarak havada gerçekte ne kadar su bulunduğunu gösterir.
Kesin bir okuma elde etmek için bir higrometreniz yoksa nem seviyelerini hava durumu uygulamalarından veya tahmin web sitelerinden de kontrol edebilirsiniz. Nem seviyeleri de gün boyunca dalgalanır ve yağmur gibi diğer koşullara bağlı olacaktır.
Nem Sağlığınızı Nasıl Etkiler?
Nemin insan vücudu ve sağlığı üzerindeki etkisi, aslında seviyenin sıcaklıkla nasıl etkileşime girdiğine bağlı. Nem tek başına (özellikle düşük sıcaklıklarda) büyük bir tehdit oluşturmasa da, ısıyla birleştiğinde etkileri ciddi olabilir.
Vücudumuzun termal düzenleme sistemi iç sıcaklığımızı korumada önemli bir rol oynar. Terleme vücudun serinlemesinin birincil yoludur. Ancak daha önce de belirttiğimiz gibi nem bu süreci yavaşlatabilir.
Vücudu soğutan ve sonuçta iç vücut sıcaklığımızı düşüren şey, cildimizdeki terin buharlaşmasıdır. Fakat nemli günlerde terleme vücudun iç ısısını düşürmede o kadar etkili olmuyor çünkü havadaki nem terin kolayca buharlaşmasını engelliyor.
Bu nedenle yüksek nem sağlık sorunlarına yol açabilir ve hatta bireyleri dehidrasyon ve yorgunluk gibi sağlık risklerine karşı daha duyarlı hale getirebilir.
Yüksek nem ve sıcaklık birleştiğinde bunlar meydana gelebilir;
Dehidrasyon: Yüksek nem seviyeleri aşırı terlemeye ve vücudun daha hızlı sıvı kaybetmesine neden olabilir.
Hidrasyon seviyeleri hızlı bir şekilde yenilenmezse dehidrasyona ve yorgunluk, baş dönmesi ve kafa karışıklığı gibi semptomlara yol açabilir.
Cilt tahrişi: Hem ısıya hem de neme uzun süre maruz kalındığında nemli koşullar, ısı döküntüleri ve hatta mantar enfeksiyonları gibi cilt tahrişine neden olabilir.
Yüksek nem aynı zamanda cildi yağlı hale getirebilir ve sivilce gibi durumları daha da kötüleştirebilir.
Kas krampları: Nemli koşullarda insanlar çok fazla elektrolit kaybedebilir, bu da kasları şok edebilir ve kollarda, bacaklarda veya karında kramplara yol açabilir.
Kötüleşen solunum koşulları: Yüksek nem, küf, toz akarları ve bakterilerin büyümesini teşvik ederek astım ve alerji gibi solunum koşullarını şiddetlendirebilir.
Nemli havan solunum sorunlarını ve semptomları tetikleyebilir.
Sıcak bitkinliği ve sıcak çarpması: Yüksek nem, vücudun soğutma mekanizmasının daha az etkili olması nedeniyle, sıcak bitkinliği ve sıcak çarpması gibi ısıya bağlı ciddi hastalık riskini artırabilir.
Vücut kendi sıcaklığını düzenleyemediğinde ve aşırı ısınmaya başladığında organ hasarına ve hatta yetmezliğine neden olabilir.
Isıya Bağlı Hastalıklar Açısından Kimler En Çok Risk Altındadır?
Herkes aşırı sıcak ve nemli koşullardan etkileniyor, ancak bazı gruplar ısıya bağlı hastalıklara karşı diğerlerine göre daha savunmasızdır.
Küçük çocuklar: Çocuklar (özellikle bebekler) yetişkinlere göre daha küçük vücut kütlesi/yüzey alanı oranına sahiptir, bu da onları ısı stresine karşı daha duyarlı hale getirir.
Yaşlı yetişkinler: Yaşlı yetişkinler ısıya bağlı hastalıklara yakalanma riski daha yüksektir ve hatta vücut ısısını düzenlemede onları daha az etkili hale getiren yaşa bağlı değişiklikler nedeniyle bu hastalıklardan ölme olasılığı daha yüksektir.
Yaşlandıkça vücudumuz daha az ter üretir ve bu da sıcak ortamlarda serinleme yeteneğimizi etkiler.
Mevcut tıbbi rahatsızlıkları veya kronik rahatsızlıkları olan kişiler: Kardiyovasküler hastalık, hipertansiyon ve solunum bozuklukları gibi kronik rahatsızlıkları olan kişiler, sıcaklıktaki değişiklikleri algılama ve bunlara tepki verme olasılıkları daha düşük olabileceğinden aşırı sıcağa ve ilgili koşullara karşı daha savunmasızdır.
Aşırı kilolu veya obez kişiler ayrıca vücut ısısını daha fazla tutabilir ve bu da aşırı ısınma olasılığını artırabilir.
Bazı ilaçları kullananlar: Diüretikler, antihistaminikler, antidepresanlar ve diğer ilaçlar vücudun sıcaklığı düzenleme yeteneğini etkileyebilir ve dehidrasyon riskini artırabilir.
Açık havada çalışanlar: İnşaat işçileri, tarım işçileri ve peyzaj işçileri gibi açık havada çalışan kişiler, fiziksel eforla birlikte yüksek sıcaklıklara uzun süre maruz kalmaları nedeniyle ısı kaynaklı hastalıklara yakalanma riski daha yüksektir.
Nemin Sağlığınızı Olumsuz Etkilediğinin Erken Belirtileri
Sıcaklık ve nem gibi hava koşullarının sağlığınızı etkilediğine dair erken belirtileri tanımak önemli.
Nemin sağlığınızı etkileyebileceğine dair bazı erken göstergeler, sıcak bitkinliği veya sıcak çarpması belirtilerine benzer:
- Artan terleme
- Kalp atış hızı
- Zayıflık
- Tükenmişlik
- Yürüme zorluğu
- Baş dönmesi
- Baş ağrıları
- Mide bulantısı ve kusma
- Kas krampları
- Bayılma
- Ağır vakalarda kafa karışıklığı veya zihinsel durum değişikliği
Bu erken semptomlardan herhangi birini fark ederseniz koşmak veya bisiklete binmek gibi fiziksel aktiviteyi durdurmanız veya kendinizi semptomlara neden olan durumdan uzaklaştırmanız gerekir.
Elektrolit dengesini yeniden sağlamak için kaybedilen sıvıları soğuk su veya sporcu içeceği ile de doldurmalısınız.